ارزیابی جریان زیست محیطی رودخانه با روش های اکو- هیدرولوژیکی ‏(مطالعه موردی رودخانه باراندوزچای)‏

طرح های توسعه منابع آب (نظیر احداث سد ها) دارای اثرات زیست محیطی متعددی می باشد،که تغییر رژیم ‏طبیعی رودخانه و کاهش جریان سطحی پایین دست از مهم ترین آن است. برآورد جریان زیست محیطی مورد نیاز ‏برای سلامت اکوسیستم های آبی پایین دست رودخانه، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به منظور تعیین جریان ‏زیست محیطی، روش های متعددی ارائه شده است. این روش ها را می توان در چهار گروه: هیدرولوژیکی، ‏هیدرولیکی، شبیه سازی زیستگاه و روش جامع، طبقه بندی کرد.‏ هدف اصلی از تحقیق حاضر، برآورد جریان زیست محیطی رودخانه باراندوزچای، ارومیه، ایران، از روش های ‏موجود هیدرولوژیکی و شبیه ساز زیستگاه، در ماه های مختلف سال بوده است. با توجه به احداث‎ ‎سد‎ ‎باراندوزچای، ‏تأمین نیاز‎ ‎آب زیست محیطی‎ ‎این رودخانه و سهم دریاچه ارومیه از این رودخانه، اهمیت قابل توجهی ‏دارد.‏ در این تحقیق، برای تعیین شدت جریان زیست محیطی رودخانه از هشت روش هیدرولوژیکی ‏‏(1- ‏tennant، 2- ‏tessman، 3- شاخص های تداوم جریان(‏flow duration indices‏)، 4- ‏smakhtin، ‏‏5- شاخص های منفرد جریان های کم آبی ‏‎7q10‎‏ و ‏‎7q2‎‏ ،‎ ‎‏6- ‏fdc shifting، 7- ‏drm، 8- محدوده ‏تغییرپذیری ‏rva‏)؛ و از روش شبیه ساز زیستگاه (روش کیفیت آب موسوم به رابطه ‏q‏)، استفاده شده ‏است. ‏ نتایج برآورد جریان زیست محیطی رودخانه باراندوزچای از روش های مختلف، در جدول (1) ارائه و ‏مقایسه شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که برای حفظ رودخانه باراندوزچای در حداقل وضعیت ‏اکولوژیکی قابل قبول (کلاس مدیریت زیست محیطی ‏c‏)، شدت جریان 9/1 متر مکعب بر ثانیه ( ‏معادل26 درصد متوسط جریان سالیانه ‏mar‏) بطور متوسط در طول رودخانه تا دریاچه ارومیه، باید ‏برقرار گردد. ‏